Zdjęcia powstały pomiędzy 1898 a 1929 rokiem, a więc u schyłku panowania królowej Wiktorii, w czasie rządów jej syna króla Edwarda VII, a następnie blisko dwie dekady władzy jej wnuka Jerzego V. Towarzyszą im książki, ilustracje, artykuły z dawnej prasy oraz inne materiały z kolekcji prywatnej – w sumie kilkanaście obiektów.

Prezentacja debiutantki na dworze stanowiła symboliczną chwilę, w której dziewczyna stawała się kobietą. Tym samym zyskiwała prawo do uczestnictwa w „Sezonie towarzyskim” wypełnionym przyjęciami, balami, wyścigami konnymi i proszonymi kolacjami. Był to swoisty rynek „transakcji matrymonialnych” zawieranych pomiędzy osobami o właściwym pochodzeniu. Wydarzenie to dziewczęta planowały z wielomiesięcznym wyprzedzeniem.

Wystawa prezentuje bogatą galerię arystokratycznych postaci – od dam i gentlemanów, poprzez baronessy i baronów, hrabiny i hrabiów, księżne i książąt, władców z brytyjskich kolonii, a wreszcie dyplomatów czy wojskowych. Tym samym stanowi niezwykłe studium historii i obyczaju. Ilustruje nie tylko blichtr i przepych świata wyższych sfer, ale też niejednokrotnie dramatyczne losy młodych arystokratek, które skrępowane wymogami etykiety były sprowadzane do roli atrakcyjnego „dodatku” do męża lub skazane na staropanieństwo.

Zaszczycone prezentacją na dworze osoby zwykle chciały upamiętnić to wydarzenie udając się do jednego z pobliskich atelier fotograficznych, by wykonać pamiątkowe zdjęcie. Szczególną popularnością cieszyło się Studio Lafayette położone w odległości zaledwie kilku minut spacerem od Pałacu Buckingham. To z jego archiwalnych zasobów pochodzą zgromadzone na wystawie fotografie.

otografiom towarzyszą obszerne teksty zawierające informacje na temat sportretowanych osób i kulis funkcjonowania elity Imperium Brytyjskiego, nawiązania do świata ówczesnej kultury, sztuki i literatury, jak również kalendarium ważniejszych wydarzeń światowych. Z niezwykłą, jubilerską wręcz drobiazgowością zostały ponadto opisane kunsztowne stroje poszczególnych postaci. Były to obsypane klejnotami i ozdobione bogactwem koronek oraz haftów dzieła sztuki, które wyszły spod ręki mistrzów krawiectwa. Szeroko rozwinięty wątek poświęcony kostiumologii ukazuje, jak przeobrażał się strój dworski na przestrzeni trzech dekad – od wiktoriańskich sukien podkreślających idealną talię osy, po luźne sukienki w stylu flapper („chłopczycy”) modne w latach 20. XX w. Teksty opracowali kuratorzy wystawy, Barbara Borkowy i Russell Harris.

Prezentacje na brytyjskim dworze 1898-1929. Kostium, klejnoty, status i ceremoniał na fotografiach strojów dworskich z Archiwum Lafayette’a w V&A Museum w Londynie

15.09.2020–29.08.2021

kuratorzy wystawy: Barbara Borkowy i Russell Harris
realizacja: Sylwia Smolarek-Grzegorczyk

Muzeum Zamkowe w Pszczynie jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego.