Jury:

Marek Koźlik – folklorysta, Przewodniczący Komisji,
Czesław Węglarz – muzyk, folklorysta, członek Komisji,
dr Bożena Lewandowska – etnomuzykolog, pracownik Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Komisji,
Agnieszka Chrudzimska – sekretarz Komisji, Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej

I

W Przeglądzie wzięło udział 17 grup obrzędowych – Dziadów Noworocznych i Jukacy, spisanych według kolejności alfabetycznej:

1. Awanturnicy z Nieledwi
2. Baciary z Cięciny
3. Bałamuty ze Zwardonia
4. Gronicki z Brzuśnika
5. Harnasie z Łyngu
6. Juhasy z Szarego
7. Jukace z Zabłocia
8. Kamieńcoki z Milówki
9. Pietrasianie z Nieledwi
10. Proćpok z Kamesznicy
11. Przebierańcy z Górnej Żabnicy
12. Przebierańcy z Górnej Żabnicy „Spod Klimowej Grapy”
13. Przybłędy z Przybędzy
14. Romanka z Małej Żabnicy
15. Świerki z Prusowa
16. Rozbójnicy z Suchego
17. Wyrwicisy z Ciśca

II

53. Żywieckie Gody odbyły się w warunkach zagrożenia i obostrzeń pandemicznych, co niestety odzwierciedlone zostało w składach i formie występów grup plenerowych, jak również w składzie Komisji przeglądowej. Biorąc powyższe pod uwagę, Jury jednogłośnie zdecydowało o skrupulatnym odczytaniu i stosowaniu przygotowanego i przedstawionego przez organizatorów Regulaminu 53. Przeglądu Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych Żywieckie Gody 2022 – grupy występujące w plenerze – Dziady Noworoczne i Jukace.
W szczególności dotyczyło to precyzyjnych wymogów odnoszących się do wieku uczestników oraz liczebności grup.

Po obejrzeniu występów wszystkich zespołów biorących udział w Przeglądzie, Komisja zmuszona została do konstatacji, że powyższe, konkretne zapisy Regulaminu nie zostały dotrzymane przez zdecydowaną większość grup uczestniczących w prezentacjach. U mniejszości zespołów, które spełniły wymogi regulaminowe, Komisja dopatrzyła się innych uchybień merytorycznych lub artystycznych. W związku z powyższym postanowiono o nieprzyznaniu w tegorocznej edycji Przeglądu Nagrody Głównej, pozostając przy Wyróżnieniach Specjalnych za elementy inscenizacji obrzędu o szczególnych walorach
etnograficznych bądź artystycznych.

Jednorodnymi Wyróżnieniami Specjalnymi Jury postanowiło nagrodzić:

▪ Wyrwicisy z Ciśca: Za zaangażowanie, właściwe wyeksponowanie i rolę w inscenizacji obrzędu grupy Pachołków.
▪ Rozbójnicy z Suchego: Za dbałość w chronieniu oraz właściwe pokazanie w inscenizacji obrzędu lokalnej formy Maciduli.
▪ Romanka z Małej Żabnicy: Za tańce oraz stroje Koni i Cygona.
▪ Harnasie z Łyngu: Za właściwą inscenizację przebiegu obrzędu oraz zaangażowanie uczestników.

Zgodnie z Regulaminem 53. Przeglądu Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych Żywieckie Gody 2022 – grupy występujące w plenerze – Dziady Noworoczne i Jukace, Komisja przyznała regulaminowe nagrody finansowe wszystkim grupom, które wzięły w nim udział, w wysokości 1 500 zł (tysiąc pięćset zł), za kultywowanie lokalnych wariantów kolędowania przez Dziady Noworoczne i Jukacy.

Łączna kwota nagród wynosi 25 500 zł (dwadzieścia pięć tysięcy pięćset zł).

Nagrody zostały sfinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz Regionalnego Ośrodka Kultury w Bielsku-Białej.

III

Uwagi Komisji:

Jury składa serdeczne podziękowania wszystkim kierownikom grup obrzędowych za przygotowanie uczestników do Przeglądu. Szczególnie docenia fakt, że udało im się w tym trudnym, pandemicznym czasie zaktywować aż siedemnaście zespołów, które zdecydowały się na udział w Przeglądzie i zaprezentowanie lokalnych tradycji kolędniczych.
Komisja dziękuje również organizatorom 53. Przeglądu Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych Żywieckie Gody 2022 – grupy występujące w plenerze – Dziady Noworoczne i Jukace, tj. Regionalnemu Ośrodkowi Kultury w Bielsku-Białej oraz Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Milówce za merytoryczne i organizacyjne przygotowanie imprezy.

Jury
Marek Koźlik
Czesław Węglarz
dr Bożena Lewandowska
Agnieszka Chrudzimska

fot. Szymon Karpiński
 

Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego.